Het bal der gekken
(in voorbereiding)
Van Victoria Mas
Voor toneel bewerkt door Hans van Buuren.
Parijs 1885. Het Bal er Gekken is het jaarlijkse galabal dat lange tijd te Parijs in het beroemde psychiatrisch ziekenhuis La Salpêtrière gegeven werd.
Met aan de ene kant de idioten, de hysterici, de depressieven en de maniakken en aan de andere kant de leden van de hoofdstedelijke hogere kringen die een toegangskaart hadden weten te bemachtigen, mag Parijs een avond deel uitmaken van het laatste experiment van dokter Charcot.
Voor de burgerij was het een uitgezochte kans om een wat ranzig voyeurisme de vrije teugel te geven. Voor de geïnterneerde psychiatrische patiënten was het, ook al waren ze op zulke avonden het slachtoffer van ongezonde nieuwsgierigheid, een kans om, één keer per jaar, hun isolement te doorbreken.
Want de omstandigheden van hun dagelijks bestaan waren, de rest van de tijd, ten hemel schreiend
Maar we volgen vooral Eugénie, die afkomstig is uit een net burgergezin. Door haar autoritaire vader naar het gekkenhuis gebracht, omdat ze soms de stem van haar overleden grootvader hoort. Net zoals Bernadette in een grot de stem van de Maagd Maria hoorde en zag. Net zoals mensen een kerk binnen gaan en tegen een beeld praten, bidden
In La Salpêtrière leert Eugénie de oudgediende verpleegster Geneviève kennen, met wie ze een goede verstandhouding weet op te bouwen. Uiteindelijk zal Eugénie het enige personage zijn dat zich aan het geneeskundig inferno van La Salpêtrière weet te ontworstelen.
‘Her bal der gekken’ is een pleidooi voor de vrouw, buitengesloten, verbannen,
voor de degene die anders is, een aanklacht tegen het patriarchaat.’
●●●● NRC
In 2022 en 2023 speelde Wig “Bedrog” van Harold Pinter met een gedurfde draai, de twee mannelijke bedriegers uit het origineel werden in onze versie gespeeld door vrouwen.
Dat pakte goed uit en smaakte naar meer…en …we stuitten op:
HET BAL DER GEKKEN van Victoria Mas.
Victoria Mas (°1987) is de dochter van de zangeres, Jeanne Mas (°1958). Na een bachelor in Talen en Letteren en een master in Moderne Literatuur aan de Sorbonne, publiceerde ze in 2019 haar (eerste) roman, “Le Bal des folles”. Het was een groot succes en leverde haar de Stanislasprijs op voor de eerste roman, de Patrimoines BPE5-prijs, en de Première Plume-prijs. In 2019, ontving ze ook de Renaudot-prijs voor middelbare scholieren (Prix Renaudot des lycéens). De roman werd trouwens verfilmd door Mélanie Laurent,
‘Dankzij haar prachtige schrijfstijl neemt Mas ons moeiteloos mee naar het Parijs van de belle époque en laat zij ons zien hoe een familiedrama, een trauma of zelfs een vrijzinnige gedachtegang ervoor kon zorgen dat vrouwen levenslang opgesloten werden.’
Aan de hand van vier vrouwenlevens worden we meegezogen in de beklemmende realiteit waar de bewoners van ziekenhuis Salpêtrière dagelijks mee worstelen. Maar zijn ze wel gek, of heeft de maatschappij hen als gek bestempeld om van hen af te zijn? En komen ze er ooit nog uit?
Als ze zag hoe mannen lachten om vrouwen,
kookte ze in stilte van woede.
Maar ze wist niet dat een emotie je lichaam en geest als een golf kon overspoelen tot je nog maar tot één ding in staat was: schreeuwen
tegen de schaamteloosheid. 